Edukacja

„Jeszcze jedno lato. 1914-1918” – nowa gra planszowa sieci Archiwów Państwowych

2025-06-11 22:57

Z okazji trwającego Międzynarodowego Tygodnia Archiwów nową grę planszową pt. „Jeszcze jedno lato. 1914-1918” promuje Archiwum Państwowe w Siedlcach. Gra uczy poprzez zabawę o zdarzeniach z historii Polski w czasie I wojny światowej. Dzieci i młodzież z miasta i regionu mogły zapoznać się z nią w tym tygodniu podczas warsztatów genealogicznych. Planszówkę stworzyły Archiwa Państwowe, wykorzystując zbiory różnych placówek w Polsce, w tym także Siedleckiej.

Międzynarodowy Dzień Archiwów i warsztaty genealogiczne

Międzynarodowy Dzień Archiwów obchodzony jest 9 czerwca. Otwiera on Międzynarodowy Tydzień Archiwów. Z tej okazji Archiwum Państwowe w Siedlcach organizuje różne wydarzenia. Pierwszym były warsztaty genealogiczne, które odbyły się 10 czerwca i były połączone z prezentacją gry Archiwów Państwowych „Jeszcze jedno lato. 1914-1918”.

Uczestnicy warsztatów dowiedzieli się, czym zajmuje się genealogia, od czego należy rozpocząć poszukiwanie własnych korzeni i jak stworzyć drzewo genealogiczne. Warsztaty zostały wzbogacone pokazem różnych rodzajów materiałów archiwalnych wykorzystywanych do badań genealogicznych. Zaprezentowane zostały także zasoby internetowe, pomocne w prowadzeniu poszukiwań genealogicznych, w tym serwis Szukaj w Archiwach. W trakcie spotkania można było zasięgnąć indywidualnych konsultacji związanych z zabezpieczeniem rodzinnych zbiorów.

Prezentacja gry Archiwów Państwowych „Jeszcze jedno lato. 1914-1918”

Gra stworzona przez sieć Archiwów Państwowych, dedykowana jest nie tylko miłośnikom historii i gier planszowych, ale również osobom preferującym edukację przez zabawę. Oparta na dokumentach, fotografiach i pamiętnikach, gra łączy emocje, historię i edukację, przenosząc graczy w realia I wojny światowej. Wcielają się oni w Bohaterów, członków wybranej polskiej rodziny z terenu zaboru rosyjskiego, austriackiego i pruskiego. Każda rodzina stara się przetrwać trudny okres I wojny światowej. Bohaterowie mierzą się z wyzwaniami, dokonują moralnych wyborów i gromadzą pamiątki, które ostatecznie stają się bezcennym archiwum rodzinnym.

– Ma to być wspólna zabawa rodzinna, ale są też wyzwania, czyli gracze będą podejmować decyzje, które będą wpływać na losy rodziny – mówi Beata Troć, kierownik udostępniania zasobu archiwalnego w Archiwum Państwowym w Siedlcach. Jak dodaje, gra jest ciekawa i można się z niej wiele nauczyć.

Inspiracją do powstania gry była seria dzienników i pamiętników z okresu I wojny światowej, opublikowanych w serii wydawniczej „Wielka Wojna – codzienność w niecodzienności”. Grę można zamówić w siedzibie Archiwum Państwowego w Siedlcach lub zakupić ją online poprzez stronę Archiwum Narodowego w Krakowie. Twórcy planszówki przygotowali też film instruktażowy z dokładnym omówieniem zasad i przykładową rozgrywką:

https://archiwa.gov.pl/poznaj/publikacje/gra/

11-13 czerwca – V Siedleckie Spotkania Archiwoznawcze pt. „Emocje w archiwaliach, archiwistach i użytkownikach. Archiwalne źródła afektów”

W ramach Tygodnia Archiwów trwa także Międzynarodowa konferencja naukowa, której współorganizatorem jest Uniwersytet w Siedlcach oraz Uniwersytet Narxoz w Kazachstanie. W programie, oprócz referentów z Polski, znajdują się badacze z Kazachstanu, Uzbekistanu i Kirgistanu. Tematyka konferencji koncentruje się na emocjonalnym wymiarze pracy archiwalnej, źródłach afektów w dokumentach oraz roli emocji w relacjach między archiwistą a użytkownikiem. W referatach poruszone zostaną m.in. zagadnienia emocji towarzyszących tworzeniu i opracowywaniu dokumentów, afekty wyrażane w listach prywatnych, meldunkach wojskowych czy fotografiach archiwalnych, a także wykorzystywanie emocji w działaniach edukacyjnych i popularyzatorskich archiwów. Szczególną uwagę poświęcono również osobistym doświadczeniom archiwistów, badaczy i genealogów oraz pamięci emocjonalnej utrwalonej w źródłach historycznych.

Miejsce wydarzenia (12 – 13 czerwca): Wydział Nauk Humanistycznych Uniwersytetu w Siedlcach, ul. Żytnia 39, aula 08A. 11 czerwca spotkanie odbywały się wyłącznie on-line.

12 -13 czerwca – Prezentacja wystawy „Bezsenne głowy, co dźwigają korony – książęta, królowie, wodzowie, bohaterzy. 1000 lat polskiej państwowości w dokumentach Archiwów Państwowych”

Z okazji Tygodnia Archiwów na Wydziale Nauk Humanistycznych Uniwersytetu w Siedlcach można będzie także oglądać wystawę, będącą historyczną podróżą przez epoki: od wczesnopiastowskich pergaminów po rękopisy przywódców powstań narodowych.

Na wystawie podziwiać będzie można między innymi wizerunki majestatycznej pieczęci Władysława Jagiełły z 1389 roku oraz dokumentu opisującego działania wojsk polskich napisanego ręką Jana III Sobieskiego. Osoby zwiedzające wystawę będą miały wyjątkową okazję poczuć ciężar wszystkich „bezsennych głów”, o których pisał William Szekspir, dostrzegając w rękopisach i listach powstańców – Tadeusza Kościuszki, Jana Skrzyneckiego – nie tylko autografy wielkich bohaterów, lecz i echo ich trudu oraz odwagi.

Wystawa podzielona została na dziesięć segmentów tematycznych:

  • U zarania Państwa Polskiego,
  • Rozbicie dzielnicowe,
  • Korona Królestwa Polskiego,
  • Wolna elekcja,
  • Pod zaborami i walka o niepodległość,
  • II Rzeczpospolita i budowa niepodległego państwa,
  • W cieniu wojny,
  • Władza i opozycja w PRL,
  • Nowy początek,
  • O drugie milenium.

Materiały pochodzą z zasobów Archiwum Głównego Akt Dawnych, Archiwum Akt Nowych, Archiwum Narodowego w Krakowie oraz Archiwów Państwowych w Białymstoku, Bydgoszczy, Gdańsku, Kielcach, Lublinie, Łodzi, Opolu, Poznaniu, Przemyślu, Radomiu, Toruniu, Warszawie, Wrocławiu i Zielonej Górze.

Jak dobrze znasz Siedlce? - Test wiedzy o Siedlcach
Pytanie 1 z 11
Kto jest prezydentem Siedlec?
Prezydent